หลักการสหกรณ์เป็นแนวทางสำหรับสหกรณ์ในการทำคุณค่าของสหกรณ์ไปสู่ภาคปฏิบัติ


:: หลักการที่ 1 การเป็นสมาชิกโดยสมัครใจและเปิดกว้าง

สหกรณ์เป็นองค์กรโดยสมัครใจ เปิดรับบุคคลทุกคนที่สามารถใช้บริการของสหกรณ์ และเต็มใจรับผิดชอบในฐานะสมาชิก เข้าเป็นสมาชิกโดยไม่มีการเลือกปฏิบัติในเรื่องเพศ ฐานะทางสังคม เชื้อชาติ การเมือง หรือศาสนา

:: หลักการที่ 2 การควบคุมโดยสมาชิกตามหลักประชาธิปไตย

สหกรณ์เป็นองค์การประชาธิปไตยที่ควบคุมโดยสมาชิกซึ่งมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในการกำหนดนโยบายและการตัดสินใจของสหกรณ์ ชายและหญิงผู้ปฏิบัติงานในฐานะผู้แทนจากการเลือกตั้งต้องรับผิดชอบต่อบรรดาสมาชิก ในสหกรณ์ปฐมสามาชิกมีสิทธิ์ออกเสียงเท่ากัน (คนหนึ่งมีหนึ่งเสียง) และในสหกรณ์ระดับอื่น ก็จัดให้ดำเนินการตามแนวประชาธิปไตยด้วย

:: หลักการที่ 3 การมีส่วนร่วมทางเศรษฐกิจโดยสมาชิก

สมาชิกพึงมีส่วนให้ทุนแก่สหกรณ์อย่างเป็นธรรม และควบคุมการใช้ทุนของสหกรณ์ตามแนวประชาธิปไตย ตามปกติส่วนหนึ่งของทุนนั้นอย่างน้อยที่สุดต้องเป็นทรัพย์สินส่วนรวมของสหกรณ์ และสมาชิกจะได้รับผลตอบแทนในอัตนาจำกัด(ถ้ามี) จากการลงทุนในสหกรณ์ตามเงื่อนไขแห่งการเป็นสมาชิก บรรดาสมาชิกจะจัดสรรเงินส่วนเกินเพื่อความมุ่งหมายอย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งหมดดังต่อไปนี้ คือ เพื่อพัฒนาสหกรณ์ของพวกเขา โดยอาจก่อตั้งเงินสำรอง ซึ่งอย่างน้อยที่สุดส่วนหนึ่งของเงินสำรองนี้จะแบ่งแยกมิได้หรือจัดสรรเพื่อประโยชน์ของสมาชิกตามส่วนของธุรกิจที่ได้ทำกับสหกรณ์ หรือเพื่อสนับสนุนกิจกรรมอื่นๆ ที่บรรดาสมาชิกเห็นชอบ

:: หลักการที่ 4 การปกครองตนเองและอิสรภาพ

สหกรณ์เป็นองค์การช่วยตนเองและปกครองตนเอง ซึ่งควบคุมโดยสมาชิก ถ้าสหกรณ์เข้าทำข้อตกลงกับองค์การอื่นๆ รวมทั้งรัฐบาล หรือแสวงทุนจากแหล่งภายนอก สหกรณ์พึงทำข้อตกลงเช่นนั้นภายใต้เงื่อนไขอันมั่นใจได้ว่า บรรดาสมาชิกยังคงควบคุมสหกรณ์ตามแนวทางประชาธิปไตย และจะต้องธำรงไว้ซึ่งสภาพการปกครองตนเองของสหกรณ์

:: หลักการที่ 5 การให้การศึกษา การฝึกอบรม และสารสนเทศ

สหกรณ์พึงให้การศึกษาและการฝึกอบรมแก่บรรดาสมาชิก ผู้แทนจากการเลือกตั้ง ผู้จัดการ และพนักงาน เพื่อบุคคลเหล่านั้นสามารถมีส่วนช่วยพัฒนาสหกรณ์ของพวกเขาอย่างมีประสิทธิผล และพึงให้ข่าวสารความรู้ในเรื่องลักษณะและประโยชน์ของการสหกรณ์แก่ประชาชนทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่ง++เยาวชนและผู้นำด้านความคิด

:: หลักการที่ 6 การร่วมมือระหว่างสหกรณ์

สหกรณ์พึงรับใช้สมาชิกอย่างมีประสิทธิผลสูงสุดและทำให้ขบวนการสหกรณ์แข้มแข็ง โดยการทำงานด้วยกันภายใต้โครงสร้างอันประกอบด้วยสหกรณ์ระดับท้องถิ่น ระดับชาติ ระดับภูมิภาค และระดับระหว่างประเทศ

:: หลักการที่ 7 ความเอื้ออาทรต่อชุมชน

สหกรณ์พึงทำงานเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของชุมชนที่สหกรณ์ตั้งอยู่ ทั้งนี้ตามนโยบายที่ได้รับความเห็นชอบจากบรรดาสมาชิก

สหกรณ์นี้มีวัตถุประสงค์
 เพื่อส่งเสริมผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจและสังคม
 ของบรรดาสมาชิก โดยวิธีช่วยตนเอง
และช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
 ตามหลักสหกรณ์ รวมทั้งในข้อต่อไปนี้

(1)  ส่งเสริมให้สมาชิกออมทรัพย์ โดยช่วยให้สามารถสงวนส่วนแห่งรายได้ของตนเองไว้ในทางอันมั่นคง
      และได้รับประโยชน์ตามสมควร

(2)  ส่งเสริมการช่วยตนเองและช่วยเหลือซึ่งกันและกันในหมู่สมาชิก

(3)  รับฝากเงินจากสมาชิก หรือสมาชิกสมทบ หรือนิติบุคคล หรือสมคมฌาปนกิจสงเคราะห์ หรือสหกรณ์อื่น

(4)  จัดหาทุนเพื่อกิจการตามวัตถุประสงค์ของสหกรณ์

(5)  ให้เงินกู้แก่สมาชิก

(6)  ให้สหกรณ์อื่นกู้ยืมเงิน

(7)  ซื้อหุ้นของธนาคารซึ่งมีวัตถุประสงค์ เพื่อให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่สหกรณ์

(8)  ซื้อหุ้นของชุมนุมสหกรณ์หรือสหกรณ์อื่น

(9)  ซื้อหุ้นของสถาบันที่ประกอบธุรกิจใดทำให้เกิดความสะดวก หรือส่งเสริมความเจริญแก่กิจการของสหกรณ์

(10)  ซื้อหลักทรัพย์รัฐบาลหรือรัฐวิสาหกิจ

(11)  ออกตั๋วสัญญาใช้เงินและตราสารการเงิน

(12)  ฝากหรือลงทุนอย่างอื่นตามกฏหมาย และตามที่คณะกรรมการพัฒนาสหกรณ์แห่งชาติกำหนด

(13)  ดำเนินการให้กู้ยืมเพื่อการเคหะ

(14)  ให้สวัสดิการและการสงเคราะห์ตามสมควรแก่สมาชิก และครอบครัว

(15)  ร่วมมือกับทางราชการ สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย ชุมนุมสหกรณ์ และสหกรณ์อื่นๆ เพื่อส่งเสริมและปรับปรุงกิจการของสหกรณ์

(16)  กระทำการต่างๆ ตามที่อนุญาตไว้ในกฎหมาย ว่าด้วยสหกรณ์เพื่อให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่กล่าวข้างต้น รวมถึงซื้อ ถือ-กรรมสิทธิ์
        หรือทรัพยสิทธิ ครอบครอง กู้ ยืม เช่า หรือให้เช่า เช่าซื้อหรือให้เช่าซื้อ โอนหรือรับโอน สิทธิการเช่า หรือสิทธิการเช่าซื้อขาย หรือ จำหน่าย จำนอง หรือ
        รับจำนอง จำนำ หรือรับจำนำ ด้วยวิธิอื่นใด ซึ่งทรัพย์สินแก่สมาชิก หรือของสมาชิก

(17)  ให้ความช่วยเหลือทางวิชาการแก่สมาชิก

(18)  ขอหรือรับความช่วยเหลือทางวิชาการจากทางราชการ หน่วยงานของต่างประเทศ หรือบุคคลอื่นใด

(19)  ดำเนินกิจการอย่างอื่นบรรดาที่เกี่ยวข้องกับ หรือเนื่องในการจัดให้สำเร็จตามวัตถุประสงค์ของสหกรณ์